Παπανδρέου, Ανδρέας

(Χίος 1919 – Αθήνα 1996). Πολιτικός και οικονομολόγος. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Ειδικεύτηκε στην οικονομική θεωρία και μέθοδο, βιομηχανική θεωρία και μέθοδο οικονομικής πολιτικής και προγραμματισμού, στα συγκριτικά οικονομικά συστήματα και στην οικονομική ανάπτυξη. Διετέλεσε υφηγητής στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ (1943-1947), ομότιμος καθηγητής στα πανεπιστήμια της Μινεσότα (1947-50), Καλιφόρνιας (1955-63), Στοκχόλμης (1968-1969) και Υόρκης Καναδά (1969-74). Το 1963 εξελέγη βουλευτής της Ένωσης Κέντρου και ανέλαβε το υπουργείο Προεδρίας (1964) και στη συνέχεια έγινε υπουργός αναπληρωτής Συντονισμού. Στα χρόνια της επτάχρονης δικτατορίας, φυλακίστηκε, αλλά έφυγε στο εξωτερικό, όπου άρχισε έντονο αντιδικτατορικό αγώνα ως αρχηγός του Πανελλήνιου Απελευθερωτικού Κινήματος. Το 1974 ίδρυσε το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑ.ΣΟ.Κ.), του οποίου εξελέγη πρόεδρος. Το 1977 εξελέγη βουλευτής και ήταν αρχηγός της αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Το 1981 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. πέτυχε αυτοδύναμη πλειοψηφία και ο Π. έγινε πρωθυπουργός. Ψηφίστηκαν τότε διάφοροι νόμοι κοινωνικής αναδιοργάνωσης και αναγνωρίστηκε η Εθνική Αντίσταση. Επανεξελέγη στις εκλογές του 1985. Εξαιτίας του σκανδάλου Κοσκωτά το ΠΑΣΟΚ έχασε τις εκλογές του Ιουνίου και του Νοεμβρίου του 1989, καθώς και εκείνες της 8ης Απριλίου 1990, και πέρασε και πάλι στην αντίπολίτευση. Ο Π. κατηγορήθηκε για το σκάνδαλο Κοσκωτά, οδηγήθηκε στο Ειδικό Δικαστήριο και αθωώθηκε το 1992. Το 1993 επανεξελέγη πρωθυπουργός. Η κακή κατάσταση της υγείας του τον υποχρέωσε σε παραίτηση τον Ιανουάριο του 1996. Συνέχισε όμως να είναι πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μέχρι τον θάνατό του, στις 23 Ιουνίου 1996. Ο Π. διετέλεσε τεχνικός σύμβουλος της ελληνικής αντιπροσωπίας στην Οικονομική και Νομική Σύσκεψη του OHE (1949), μέλος του Εργαστηρίου για την Έρευνα των Κοινωνικών Σχέσεων του Πανεπιστημίου της Μινεσότα (1949-51), σύμβουλος του Τμήματος κατά των Τραστ (Τμήμα Δικαιοσύνης, ΗΠΑ, 1957) και διευθυντής του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών της Αθήνας (1961-64). Πήρε υποτροφία από το Συμβούλιο Ερευνών Κοινωνικών Επιστημών (1952-55), υποτροφία Φουλμπράιτ και Γκαγκενχάιμ (1959-60) και έδωσε σειρά διαλέξεων στα πανεπιστήμια της Στοκχόλμης (1966), Κάρνετζι Μέλον (1969), της Βρετανικής Κολομβίας (1973) και στο ανώτατο πνευματικό ίδρυμα του Δουβλίνου, το Τρίνιτι (1970). Επίσης έγραψε πολλά βιβλία στα ελληνικά και στα αγγλικά με θέματα της ειδικότητάς του, όπως τα Economics as a Science (1958), και Στρατηγική οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας. Έγραψε, τέλος, βιβλία με πολιτικό περιεχόμενο, κυρίως θεωρητικά των επιδιώξεων του κόμματός του, όπως το Μετάβαση στο σοσιαλισμό (1977) κ.ά. Ο Ανδρέας Παπανδρέου με τον τότε πρωθυπουργό της Τουρκίας Τ.Οζάλ κατά τη διάρκεια συνομιλιών για το Ελληνοτουρκικό, στο Νταβός της Ελβετίας το 1986 (φωτ. από την εκδ.«100+1 χρόνια Ελλάδα»). Ο Ανδρέας Παπανδρέου ιδρυτής του Πανελληνίου Σοσιαλιστικού Κινήματος (ΠΑ.ΣΟ.Κ.) (φωτ. από την εκδ. «100+1 χρόνια Ελλάδα»).